- រោងភាពយន្ត
- ថ្ងៃអង្គារ ទី ០៥ ខែធ្នូ វេលាម៉ោង ៦កន្លះល្ងាច
- ជាមួយ Marie Aberdam ប្រវត្តិវិទូ
- ជាភាសាបារាំង បកប្រែជាភាសាខ្មែរ
[ជាផ្នែកមួយនៃវត្តប្រវិត្តិ “ឆ្នាំ ១៩៥៣ បារាំង-កម្ពុជា ការចាប់ផ្តើមជាថ្មី“]
នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ កាលពី៧០ឆ្នាំមុន ប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យរបស់ខ្លួន។ ស្ថិតនៅក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំងតាំងពីឆ្នាំ១៨៦៣ បញ្ចូលទៅក្នុងឥណ្ឌូចិនរបស់បារាំងនៅឆ្នាំ ១៨៨៥ ប្រទេសកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមជាថ្មី នៅពាក់កណ្តាលសតវត្សទី២០ ។ សន្និសិទនេះនឹងត្រឡប់ទៅមើលស្ថានភាព តួអង្គនានា និងដំណាក់កាលទាំងឡាយ ដែលដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជា ឱ្យងើបឡើងវិញទាមទារស្វ័យភាពរបស់ខ្លួន ចាប់តាំងពីការលេចឡើងនៃជាតិនិយមខ្មែរ ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៣០ រហូតដល់បញ្ហាប្រឈមនានានៃការស្តារឡើងវិញយ៉ាងពេញលេញនៃអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួន បន្ទាប់ពីសន្និសីទទីក្រុងហ្សឺណែវ (ឆ្នាំ១៩៥៤) ដែលបានបញ្ចប់សង្រ្គាមឥណ្ឌូចិនលើកទីមួយ។
តើ Marie Aberdam ជានរណា?
លោកស្រីម៉ារី អាល់ប៊ែរដាម់ (Marie Aberdam) គឺជាប្រវត្តិវិទូ អ្នកឯកទេសក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គ្រូបង្រៀននៅវិទ្យាស្ថានជាតិភាសាបូព៌ា និងអរិយធម៌ (Inalco) និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវរងនៅមជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ក្នុងចំណោមផ្នែកនៃការស្រាវជ្រាវរបស់នាងរួមបញ្ចូលទាំងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា (សតវត្សទី ១៩-២០) ប្រវត្តិនៃសង្គមអាណានិគម ប្រវត្តិស្ថាប័ន និងរដ្ឋបាលនៅអាស៊ី និងប្រវត្តិស្ត្រី និងចិត្តគំនិត។ នៅឆ្នាំ 2019 នាងបានការពារនិក្ខេបបទមួយដែលមានចំណងជើងថា “ឥស្សរជនកម្ពុជាក្នុងស្ថានភាពអាណានិគម៖ អត្ថបទស្តីពីប្រវត្តិសាស្រ្តសង្គមនៃបណ្តាញអំណាចនៅក្នុងរដ្ឋបាលកម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំង (1860-1953)” ។ នាងបានចូលរួមក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍នៃការតាំងពិព័រណ៍ “1953: ប្រទេសបារាំង – កម្ពុជា ការចាប់ផ្តើមជាថ្មី” ដែលអាចមើលឃើញនៅសារមន្ទីរ ស.ស.រ រហូតដល់ថ្ងៃទី 24 ខែធ្នូ។
